Fouten maken moet ….maar soms doet leren pijn

 

Van fouten maken leer je het meest maar voor mij is dan wel de vraag ‘wat is een fout?’

Iets foutloos doen is weggelegd voor slechts een kleine groep topatleten bv op de Olympische Spelen. Zij hebben in de voorafgaande jaren heel veel fouten gemaakt om op het meest spannende moment de kans op het maken van een fout zo klein mogelijk te laten zijn.

Een fout is natuurlijk heel zichtbaar als er een gebouw omvalt of wanneer brugdelen niet op elkaar aansluiten, als je uit de ringen valt, je bedrijf failliet gaat of als je door de haast je verkeerde logo meestuurt voor je nieuwe visitekaartje. Gelukkig zijn veel fouten relatief makkelijk te herstellen en is het vooral de extra tijd die het kost om de fout te herstellen inefficiënt. Wat wel van groot belang is: leren van de gemaakte ‘fouten’. Want een vergelijkbare situatie komt namelijk net zo lang voorbij totdat je er van geleerd hebt.

Leren is dus vallen en weer op staan en gaat niet vanzelf. Zo heb je leren lopen, een vak geleerd, je partner gevonden en je talenten ontdekt. Zelf gebruik ik dan ook liever de term ‘rakeling’, een positief woord voor iets wat je gedaan of ondernomen hebt maar dat (nog) niet tot het gewenste resultaat heeft geleid.

Leren van fouten maken in teams is nog weer een stapje verder. 
Lerende teams zijn in toenemende mate belangrijk bij veranderingen en ontwikkelingen van organisaties. Leren als een team gaat immers over het samen nieuwe kennis ontwikkelen en leren van eerdere situaties. Het is een vorm van werkplekleren waarvan niet direct duidelijk is wat de opbrengst is. Want hoe leer je bijvoorbeeld als team om ‘aan te passen aan de nieuwe situatie’ en hoe meet je dan of die teamcompetentie is ontwikkeld.

Voor Teamleren is het van groot belang dat de organisatie het team de ruimte geeft om samen te leren. Maar ook het vertrouwen dat fouten maken mag en misschien ook wel moet om te onderzoeken waar het mis gaat en daarvan te kunnen leren.

Bij het leren als team spelen de volgende drie thema’s een belangrijke rol:

1. Informatie binnenhalen en delen:
informatie, verkregen door een individueel teamlid, moet worden gedeeld  met het team.

2. Informatie verwerken:
door de informatie met het team te delen kan er worden besproken wat er met die informatie door het team gedaan moet worden.

3. Informatie opslaan en hergebruiken:
de nieuw ontwikkelde kennis en inzichten moeten vervolgens worden opgeslagen op een plek waar iedereen er weer gebruik van kan maken. Zodat het kan bijdragen aan de effectiviteit van het team.

Door deze thema’s te onderzoeken en teamleden te faciliteren en het leren te stimuleren worden al werkend kennis en vaardigheden (door-) ontwikkeld.

Het leren als team is daarmee ook van belang wanneer teams

• meer zelf organiserend moeten zijn
• meer betrokkenheid willen ervaren en
• meer invloed willen uitoefenen op het functioneren van het team.

(meer lezen over deze onderwerpen? O&O/ nr2 2016; Teamontwikkeling (4))