Samen naar beter; hoe? Zo!

(Hotel Bazar, Rotterdam. Foto: Bram van de Oudenalder)

Leren is allang niet meer iets wat plaats vind in een cursuslokaal of op school, maar meer en meer op de werkplek. Inmiddels is bekend dat er maar weinig ‘overblijft’ van het geleerde tijdens een cursus als de medewerkers terug zijn op de werkplek en weer in de ‘oude’ situatie aan het werk gaan.

Het trainen, opleiden en ontwikkelen van de medewerkers op de werkplek wordt dan ‘werken op een leerplek’. Ook voor het vormgeven van levenslang leren is het belangrijk dat een medewerker zijn eigen leerproces kan inrichten. En daarmee is leren leren belangrijk geworden.
De vraagstukken die zich in het werk voordoen worden leidend voor de inrichting van het leertraject. Een werk-leertraject waarin invloed op de dagelijkse leerprocessen in de werkomgeving wordt uitgeoefend is krachtiger dan een formeel leertraject op afstand.
Als leren en werken zo dicht bij elkaar horen dan zullen de leeractiviteiten veel overeenkomst moeten vertonen met de werkactiviteit .
Wanneer bijvoorbeeld leidinggeven, een team aansturen en medewerkers aanspreken belangrijke onderdelen zijn van het leertraject dan zullen de leeractiviteiten daar ook op moeten worden ingericht.
Het ontwerpen van een werk-leertraject is geen geïsoleerde activiteit (meer) van de ontwerper, trainer, coach. Het is belangrijk om er een samenwerkingsactiviteit van te maken waarin de bijdragen van de diverse factoren van belang zijn om tot een uitdagend leertraject te komen.

De volgende vijf leerprincipes zijn hierbij belangrijk:

1. je leert vooral als je gemotiveerd bent
2. je leert makkelijk als de thema’s relevant zijn en in je dagelijkse werk voorkomen
3. je leert door een vraagstuk vanuit verschillende perspectieven te benaderen
4. je leert door samen te werken met anderen en met elkaar kennis en ervaring te delen
5. je leert door te experimenteren, nieuwe ervaringen op de te doen en als je daar zelf verantwoordelijkheid bij draagt

Op dit moment ben ik in co-creatie een leertraject aan het vormgeven en uitvoeren waarbij de gezamenlijk teamopdracht is; ‘Samen naar beter’. Het is een nieuw samengesteld team van leidinggevenden van sub-teams, elk met een specifieke kwaliteit en opdracht. In de nieuwe situatie staan de sub-teams voor de opdracht om met elkaar, met minder medewerkers, het werk te gaan doen. Dat vraagt naast nadenken over de inhoud en de werkprocessen ook om aandacht voor de onderlinge relaties.
Hoe doe ik het als leidinggevende? Hoe doen wij het als team van leidinggevenden? Hoe sturen wij de medewerkers in onze eigen sub-teams aan? En hoe smeden we daar weer een nieuw geheel van? Zodat het echt ‘Samen naar beter’ kan zijn.
Het ontwerp van het traject is voorlopig zo dat het gezamenlijk leren maandelijks wordt vormgegeven. De rode draad van het werkplek leertraject is het vormgeven van een jaarplan waarbij elk kleiner team maximaal twee onderwerpen heeft benoemd waarmee ze het komend jaar aan de slag gaan. Tijdens de maandelijks ‘leerdag’ worden ervaringen uitgewisseld, nieuwe vaardigheden aangeleerd en geoefend. Steeds is de inhoud van de gezamenlijk ‘leerdag’ afgestemd, besproken en samengesteld met en door de deelnemers.
Op deze manier zijn leren en werken met elkaar verbonden en komen zowel de teamleerdoelen en de individuele leerdoelen aan de orde.
Bij het ontwerpen van een leertraject staat voor iLL de co-creatie voorop. Samen met de opdrachtgever kunnen wij vanuit  onze ervaring en kennis een maatwerk traject serveren. Daarbij staat het ontwerpen van de activiteiten steeds in het kader van de sociale systemen waar dan veel ruimte is voor het leggen van contacten, verzamelen en analyseren van informatie en het betrekken van de diverse groepen/actoren bij overleg en besluitvorming.